Vapen en roken door jongvolwassenen

Al vele decennia is bekend dat roken verslavend is en slecht voor de gezondheid. Roken verhoogt het risico op veel aandoeningen, zoals kanker en luchtwegklachten, gaat gepaard met een slechtere kwaliteit van leven, meer ziekteverzuim en een hoger zorggebruik. 1 Hoe jonger iemand start met roken, hoe groter de kans op een rookverslaving. Vapen is een vorm van roken, waarbij vloeistof opgewarmd en niet verbrand wordt. Net als bij roken, zitten in vapes (e-sigaretten) veel stoffen die slecht zijn voor de gezondheid. Oorspronkelijk waren vapes gericht op rokers, als alternatief voor tabakssigaretten. Inmiddels vapen ook veel niet-rokers, vooral jongeren en jongvolwassenen. De populariteit van vapen onder laatstgenoemden wordt verklaard door de zoete smaken van vapes en omdat het voor niet-rokers makkelijker te inhaleren is en milder in de keel is dan sigaretten. 2 In de Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen 2024 is aan 16-25-jarigen gevraagd of ze roken en/of vapen.

7% van de jongvolwassenen in Haaglanden geeft aan wekelijks te vapen. Het wekelijks vapen varieert van 3% in Delft tot 12% in Pijnacker-Nootdorp. Landelijk is het percentage dat wekelijks vapet ook 7%. In de vorige Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen (2022) zijn geen vragen gesteld over vapen. Het percentage dat wekelijk vapet is bij vrouwen iets hoger (8%) dan bij mannen (6%). Van de jongvolwassenen met een hbo-, of wo-opleidingsniveau vapet 3% wekelijks, vergeleken met 9% van de jongvolwassenen met een havo-, vwo-, of mbo-2-4-opleidingsniveau en 14% van de jongvolwassenen zonder opleiding, met voortgezet speciaal onderwijs, praktijkonderwijs, vmbo- of mbo-1-opleidingsniveau. Het wekelijks vapen daalt met de leeftijd. Van de 16-17-jarigen vapet 13% wekelijks, van de 18-20-jarigen 7% en van de 21-25-jarigen 5%.

Van de jongvolwassenen in Haaglanden geeft 1 op de 5 (19%) aan wekelijks tabak te roken. Dit varieert van 13% in Midden-Delfland tot 31% in Wassenaar. Landelijk is het percentage iets hoger dan in Haaglanden (21% versus 19%). Vergeleken met 2022 is in Haaglanden het percentage jongvolwassenen dat wekelijks rookt gestegen (toen 16%). Landelijk steeg het iets minder (toen 19%). Het percentage dat wekelijks rookt is bij mannen hoger (22%) dan bij vrouwen (17%). Van de jongvolwassenen met een hbo-, of wo-opleidingsniveau rookt 13% wekelijks, vergeleken met 23% van de jongvolwassenen met een havo-, vwo-, of mbo-2-4-opleidingsniveau en 36% van de jongvolwassenen zonder opleiding, met voortgezet speciaal onderwijs, praktijkonderwijs, vmbo- of mbo-1-opleidingsniveau. Van de 16-17-jarigen rookt 16% wekelijks, van de 18-20-jarigen en 21-25-jarigen is dat 20%.

Bijna een kwart (23%) van de jongvolwassenen in Haaglanden rookt en/of vapet minimaal één keer per week, 15% doet dit dagelijks. Landelijk zijn deze percentages vergelijkbaar of iets hoger (respectievelijk 24% en 17%).

Meer informatie over vapen en roken: https://www.rokeninfo.nl.

De Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen 2024 is in de periode april tot en met juli 2024 uitgevoerd door alle GGD’en in Nederland, om inzicht te krijgen in de gezondheid, het welzijn en de leefstijl van jongvolwassenen (16-25 jaar). Jongvolwassenen zijn via een online socialmediacampagne gevraagd om een digitale vragenlijst in te vullen. In Haaglanden hebben 5.000 jongvolwassenen meegedaan. Meer resultaten van deze Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen zijn te vinden op gezondheidsgids.ggdhaaglanden.nl.